Rodzaje inteligencji według teorii inteligencji wielorakich dr Howarda Gardnera

Inteligencja wieloraka według dr Howarda Gardnera. Co sprawia, że nasz świat jest tak złożony i różnorodny? Dlaczego jedni ludzie są urodzonymi sportowcami, inni osiągają arcymistrzowskie wyniki w szachach lub matematyce, a jeszcze inni uwielbiają tańczyć i rozwijają swój potencjał właśnie w tej dziedzinie? Co kieruje tymi wszystkimi wyborami życiowymi i zdarzeniami? Tym czynnikiem jest wrodzona inteligencja, która od najmłodszych lat ukierunkowuje nas do podejmowania takich, a nie innych działań.

W 1983 roku dr Howard Gardner, neuropsycholog, profesor Uniwersytetu Harvarda, opracował teorię inteligencji wielorakich, która wyjaśnia, w jaki sposób ludzie wchodzą w interakcje ze światem zewnętrznym. Poznając jego teorię na temat różnych typów inteligencji, możemy zrozumieć, gdzie leżą mocne strony naszej osobowości, które warto podkreślić i rozwijać.

Oto rodzaje inteligencji według teorii inteligencji wielorakich dr Howarda Gardnera:

1. Inteligencja logiczno-matematyczna

Inteligencja logiczno-matematyczna odnosi się do zdolności do logicznego analizowania problemów, przeprowadzania operacji matematycznych i naukowego badania problemów. Ludzie z inteligencją logiczno-matematyczną mają zdolność opracowywania równań i dowodów, dokonywania obliczeń i rozwiązywania abstrakcyjnych problemów.

Zawody, w których możesz osiągnąć sukces dzięki swojej inteligencji logiczno-matematycznej:

• matematyk,
• fizyk,
• księgowy,
• statystyk,
• analityk biznesowy.

2. Inteligencja językowa (werbalna, lingwistyczna)

Inteligencja językowa jest częścią teorii inteligencji wielorakiej Howarda Gardnera, która zajmuje się wrażliwością na język mówiony i pisany, umiejętnością uczenia się języków i zdolnością do używania języka do osiągnięcia określonych celów. Ludzie z inteligencją językową posiadają zdolność analizowania informacji i tworzenia produktów obejmujących język ustny i pisemny, takich jak przemówienia, książki i notatki.

Zawody, w których możesz osiągnąć sukces dzięki swojej inteligencji językowej:

• prawnik,
• aktor,
• autor powieści,
• dziennikarz,
• kustosz muzeum,
• polityk.

_Prawnik

Jeśli uwielbiasz uczyć się języków i potrafisz wysławiać się precyzyjnie, to śmiało możesz powiedzieć, że Twoja inteligencja jest lingwistyczna. Osoby o takim nastawieniu potrafią dobrze wyrażać się na piśmie oraz są też świetnymi mówcami. Z reguły budują karierę w dziedzinie dziennikarstwa lub polityki. Ta kategoria obejmuje pisarzy, autorów, mówców, polityków, którzy potrafią napisać przemówienie, które zainspiruje ludzi do wielkich rzeczy lub doprowadzi ogół społeczeństwa do pewnych wniosków i zmiany swojego nastawienia co do wielu ważnych kwestii.

3. Inteligencja przyrodnicza (środowiskowa, naturalistyczna)

Inteligencja przyrodnicza obejmuje wiedzę specjalistyczną w zakresie rozpoznawania i klasyfikacji licznych gatunków - flory i fauny - występujących w środowisku. Ludzie o inteligencji przyrodniczej mają zdolność identyfikowania i rozróżniania różnych rodzajów roślin, zwierząt i formacji pogodowych, które występują w świecie przyrody.

Zawody, w których możesz osiągnąć sukces dzięki swojej inteligencji przyrodniczej:

• botanik,
• biolog,
• astronom,
• meteorolog,
• geolog.

4. Inteligencja muzyczna (rytmiczna, słuchowa)

Inteligencja muzyczna odnosi się do umiejętności w wykonywaniu, komponowaniu i docenianiu wzorców muzycznych. Ludzie z inteligencją muzyczną mają zdolność rozpoznawania i tworzenia muzycznej wysokości, rytmu, barwy i tonu.

_{Muzyk orkiestrowy}

Zawody, w których możesz osiągnąć sukces dzięki swojej inteligencji muzycznej:

• piosenkarz,
• kompozytor,
• DJ,
• muzyk orkiestrowy.

5. Inteligencja wizualno-przestrzenna

Nazywa się to również inteligencją wizualną. Jest to umiejętność postrzegania świata w trzech wymiarach, innymi słowy w trójwymiarowym modelu. Ludzie, którzy mają tę inteligencję, często mają dobrą wyobraźnię i przodują w takich dziedzinach, jak sztuka, architektura, projektowanie graficzne. Ludziom o takim sposobie myślenia bardzo łatwo przychodzi rozwiązywanie zagadek.

Osoba o mocno rozbudzonej inteligencji przestrzennej ma potencjał rozpoznawania i manipulowania wzorcami szerokiej przestrzeni (używanymi na przykład przez nawigatorów i pilotów), a także wzorcami bardziej ograniczonych obszarów, takich jak te ważne dla rzeźbiarzy, chirurgów, szachistów, grafików lub architektów.

Zawody, w których możesz osiągnąć sukces dzięki swojej inteligencji przestrzennej:

• pilot,
• chirurg,
• architekt,
• grafik,
• dekorator wnętrz.

6. Inteligencja cielesno-kinestetyczna (ruchowa)

Ten rodzaj inteligencji odnosi się do ludzi, którzy opanowali swoje ciała do perfekcji. Ta kategoria zazwyczaj obejmuje sportowców, tancerzy, osoby wykonujące pracę wymagającą pełnej kontroli nad własnym ciałem. Co dziwne, ten rodzaj inteligencji jest również szeroko rozwinięty wśród chirurgów, ponieważ praca wymaga precyzyjnych i zdecydowanych ruchów. Można tutaj przytoczyć ciekawy żart, który idealnie obrazuje różnicę między poszczególnymi uzdolnieniami jakie człowiek posiada dzięki różnym typom inteligencji:

Inteligencja ciała to potencjał wykorzystania całego ciała lub części ciała (takich jak ręka lub usta) do rozwiązywania problemów. Ludzie z inteligencją kinestetyczną ciała mają zdolność używania własnego ciała do tworzenia produktów, wykonywania umiejętności lub rozwiązywania problemów poprzez połączenie umysłu i ciała.

Zawody, w których możesz osiągnąć sukces dzięki swojej inteligencji kinestetycznej ciała:

• tancerz,
• atleta,
• chirurg,
• mechanik,
• cieśla,
• fizjoterapeuta.

7. Inteligencja interpersonalna (społeczna)

Inteligencja interpersonalna to zdolność do zrozumienia intencji, motywacji i pragnień innych ludzi, a w konsekwencji do efektywnej pracy z innymi. Ludzie z inteligencją interpersonalną mają zdolność rozpoznawania i rozumienia nastrojów, pragnień, motywacji i intencji innych ludzi.

_Nauczyciel

Zawody, w których możesz osiągnąć sukces dzięki swojej inteligencji interpersonalnej:

• nauczyciel,
• psycholog,
• menedżer,
• sprzedawca,
• PR-owiec.

8. Inteligencja intrapersonalna (intuicyjna)

Inteligencja intrapersonalna to zdolność do zrozumienia siebie, posiadania skutecznego modelu pracy samego siebie - w tym własnych pragnień, lęków i zdolności - oraz do skutecznego wykorzystywania takich informacji w regulowaniu własnego życia. Ludzie z inteligencją intrapersonalną mają zdolność rozpoznawania i rozumienia własnych nastrojów, pragnień, motywacji i intencji. Ten rodzaj inteligencji może pomóc zrozumieć, które cele życiowe są ważne i jak je osiągnąć.

Zawody, w których możesz osiągnąć sukces dzięki swojej inteligencji intrapersonalnej:

• terapeuta,
• psycholog,
• doradca,
• przedsiębiorca,
• duchowny.

Ta inteligencja pomaga zrozumieć również siebie i daje zrozumienie tego, jak postrzegamy świat. Osoby o podobnym nastawieniu są zazwyczaj nieśmiałe, ale jednocześnie bardzo zmotywowane samodzielnie podejmować decyzje dotyczące własnego życia. Ta forma inteligencji jest przydatna w dziedzinach, w których bada się ludzi, takich jak psychologia czy filozofia, ponieważ łatwiej jest zrozumieć innych, gdy w pełni rozumie się siebie.

Inteligencja egzystencjalna

Znana jest również inteligencja egzystencjalna, zwana dziewiątą inteligencją lub kosmiczną inteligencją. Inteligencja egzystencjalna jest inteligencją wielkiego myślenia. Ludzie z inteligencją egzystencjalną są myślicielami. Mają zdolność używania swoich umiejętności poznawczych do odkrywania nieznanego. Rozwijają się dzięki intelektualnej debacie i nie boją się kwestionować norm społecznych. Są ciekawi tajemnic świata i szukania odpowiedzi na wielkie pytania, ale też nie zawsze szukają konkretnej odpowiedzi. Dla egzystencjalnych myślicieli po prostu udział w angażującej dyskusji jest wystarczającym paliwem dla ich metafizycznych ambicji.

Podsumowanie: Ta klasyfikacja nie oznacza, że każdy z nas ma jeden rodzaj inteligencji. Wręcz przeciwnie, wszystkie typy inteligencji są nieodłączne dla każdej osoby, ale w jakim stopniu każda z nich jest rozwinięta, to inna kwestia. Ale wybierając ścieżkę życiową, warto dokładnie podkreślić obszar, który w sposób naturalny odpowiada naszemu dominującemu rodzajowi inteligencji.

Źródła:

• Gardner H. Inteligencje wielorakie. Nowe horyzonty w teorii i praktyce
• Gardner H., Kornhaber M.L., Wake W. K. Inteligencja: wielorakie perspektywy